کاخ سفید در پی جلوگیری از نفوذ ایران در یمن

کاخ سفید بر لزوم گفتگوهای سیاسی برای پایان دادن به جنگ یمن تأکید کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، کاخ سفید روز جمعه اعلام کرد این گفتگوهای سیاسی برای اطمینان از رهایی یمن از «نفوذ شیطنت‌آمیز شبه نظامیان مورد حمایت ایران» ضرورت دارد.

پیش از این شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان آمریکا در وبسایت خود تحلیلی در همین زمینه منتشر کرده بود.

تحلیل شبکه سی‌ان‌ان از گزینه‌های جدید آمریکا در برابر ایران

شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان آمریکا در وبسایت خود نوشت در ایالات متحده آمریکا گفتگوهایی برای به کارگیری احتمالی ارتش برای مقابله با فعالیت‌های ایران در منطقه خاور میانه در حال انجام است.در حالی که آمریکا همچنان در آستانه تنش خطرناک با کره شمالی و درگیر نبرد با داعش است، جیمز ماتیس، وزیر دفاع این کشور از برنامه‌ریزان نظامی خود خواسته است تا راه مقابله با ایران از طریق یک گزینه نظامی را ارزیابی کنند. این مطلب را سی‌ان‌ان به نقل از «چندین تن از مسئولان آمریکایی» نوشته است.

این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌های آمریکا از پیشرفت اهداف ایران در خاور میانه افزایش یافته است. در واقع اعلام شکست داعش در عراق و پیروزی‌های ارتش سوریه در برابر این گروه، و نیز کشته شدن علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری پیشین یمن که راه را برای تسلط هر چه بیشتر حوثی‌ها بر این کشور باز کرد، موفقیت بزرگی برای سیاست خارجی ایران محسوب می‌شود، مسئله‌ای که آمریکا را به صرافت مقابله اضطراری با نفوذ بیشتر ایران در منطقه انداخته است.

هنوز خبر خاصی از رایزنی وزیر دفاع آمریکا با مشاوران پنتاگون در مورد ایران منتشر نشده است، اما سی‌ان‌ان از قول یک «مقام رسمی آشنا با تفکرات جیمز ماتیس» می‌نویسد که موضوع ایران «ذهن وزیر دفاع را به شدت اشغال کرده است».

درخواست اخیر رکس تیلرسون، معاون رئیس جمهوری آمریکا برای تشکیل جلسه‌ای با حضور نمایندگان بریتانیا، فرانسه و آلمان نشان می‌دهد دولت دونالد ترامپ به دنبال بازسازی یک اتحاد آمریکایی-اروپایی تقریبا شبیه اردوی ایران و متحدانش در خاورمیانه است تا بتواند دست کم جلو نفوذ دیپلماتیک و اقتصادی این کشور در این منطقه را بگیرد.

تحلیل‌گر سی‌ان‌ان با چنین برداشتی از سیاست آمریکا می‌نویسد اگر چه در شرایط فعلی و با وجود ضدیت با برجام، هیچ کس در کاخ سفید به جنگ با ایران فکر نمی‌کند، اما همه‌ دولت‌مردان آمریکایی بر سر این که باید جلو «نفوذ شیطنت‌آمیز» ایران در منطقه را گرفت، با یکدیگر اجماع دارند.

هربرت ریموند مک‌مستر، مشاور امنیت ملی آمریکا هفته گذشته در یک نشست امنیتی در این کشور گفت: «در پی بروز ناآرامی‌ها در خاور میانه، ایران به دنبال آن است تا با سوء استفاده از وضعیت آشوب‌ و هرج و مرج، حکومت‌های ضعیف منطقه را به خود وابسته سازد. ما باید ببینیم ایران چگونه برای پیشبرد و بهبود ظرفیت و توان خود از عاملان جنگ‌های نیابتی، گروه‌های شبه‌نظامی و سازمان‌های تروریستی استفاده می‌کند و سلطه خود را بر منطقه افزایش می‌دهد.»

مصاف ایران و آمریکا در جبهه یمن

یمن در حال حاضر به یکی از نقاط تنش شدید میان ایران و آمریکا بدل شده است. در این جبهه آمریکا در کنار متحد دیرین خود یعنی عربستان سعودی بوده، در حالی که ایران از گروه شیعه حوثی حمایت می‌کند که با نیروهای ائتلاف عربی به سرکردگی عربستان در حال جنگ است. در این نبرد تا کنون هزاران نفر جان خود را از دست داده، کشور ویران شده و چنگال دیفتری و وبا و قحطی گلوی مردم جنگزده را می‌فشارد.

نویسنده تحلیل سی‌ان‌ان با یادآوری این که بحران انسانی در یمن بازتاب گسترده جهانی داشته است، نتیجه می‌گیرد که آمریکا باید به گونه‌ای عربستان را از حملات بیشتر به یمن باز دارد تا بیش از این از سوی مجامع بین‌المللی برای کشتار غیرنظامیان تحت فشار و انتقاد نباشد. درخواست آمریکا از عربستان سعودی در هفته گذشته برای برداشتن محاصره بنادر یمن، یک حرکت خیرخواهانه نمادین در همین راستا ارزیابی می‌شود.

موضوع حمایت نظامی مستقیم ایران از شورشیان در یمن برای آمریکا یک فوریت و نگرانی بزرگ محسوب می‌شود. بقایای موشکی که حوثی‌ها ماه گذشته به سوی فرودگاه ملک خالد ریاض شلیک کردند، توجه ویژه کارشناسان سرویس‌ اطلاعاتی آمریکا را برانگیخته است. آنها با مطالعه قطعات یاد شده به این نتیجه رسیده‌اند که این موشک و نیز سامانه پرتابگر آن از سوی ایران در اختیار حوثی‌ها قرار گرفته است.‌

سی‌ان‌ان از قول برخی منابع رسمی آمریکا می‌نویسد که ایران همچنان از راه زمینی عمان یا از راه آبی و با قایق‌های کوچک به مقصد بنادر یمن مشغول فرستادن سلاح به طرفداران خود در این کشور است.

تمامی فعالیت‌ها و تحرکات کنونی ایران در منطقه باعث نگرانی مسئولان آمریکایی است و در این میان ماتیس ایران را یک «تهدید بزرگ» برای خاور میانه می‌داند. مایک پمپئو نیز پیش از این گفته بود که در نامه به قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران، مسئولیت هر گونه تهدید علیه منافع آمریکا در عراق را متوجه ایران دانسته است. او البته گفته بود که سلیمانی هرگز این نامه را نگشود.

رویارویی با ایران در چند جبهه

در جایی که برخی گزینه‌های دیپلماتیک و اقتصادی آمریکا همچون تحریم‌ها در جریان است، مشخص نیست آیا پنتاگون بخواهد یا بتواند راهبرد بازدارندگی موثر دیگری را در مواجهه با ایران در پیش بگیرد یا نه. کارشناسان بر این باورند که افزایش شمار ناوهای هواپیمابر و تجهیزات دیگری مانند پهپادها برای جاسوسی نظامی از تحرکات ایران، یک رویکرد کلاسیک و همیشگی از سوی آمریکا برای قدرت‌نمایی در منطقه است. اما سی‌ان‌ان می‌نویسد که فرماندهان نظامی آمریکا اولویت به مراتب بالاتری برای مداخله نظامی در شبه جزیره کره و ادامه نبرد با داعش در عراق و سوریه قائلند.

مشکل پنتاگون با ایران آن است که بر خلاف موارد کلاسیک، با این کشور باید در چندین جبهه رویارو شود. مک‌مستر حساب سیاست ایران در عراق و سوریه را از سیاست این کشور در بقیه جاها متمایز می‌بیند و می‌گوید: «کاری که ایرانیان در این زمان در حال انجام آن هستند یک تلاش پیچیده‌ برای براندازی در عراق و حفظ حکومت اسد در سوریه است. حدود ۸۰ درصد از نیروهایی که برای دفاع از رژیم اسد مبارزه می‌کنند، در واقع نیروهای تحت امر ایران هستند که مأموریت دارند تا یک پل زمینی برای دسترسی ایران به مدیترانه ایجاد کنند. بنابراین چیزی که ما با آن روبرو هستیم، ایرانی است که یک بازوی عملیات نیابتی در همسایگی اسرائیل دارد.»

مک‌مستر هم‌چنین گفته است: «ما شاهد مسلح شدن شبکه ایران در یمن و جنوب لبنان هستیم. آنها در سوریه نیز مشغول مسلح کردن گروه‌های نزدیک به خود با موشک‌های دوربرد هستند و به این ترتیب بیش از پیش منطقه را تهدید می‌کنند.»

نویسنده تحلیل سی‌ان‌ان با ذکر این که در شرایط فعلی پنتاگون تا کنون هیچ گونه نشانه‌ای از یک راهکار ابتکاری برای مقابله با ایران نشان نداده است، خطر تهدید فزاینده ایران برای همسایگانش را گوشزد می‌کند و از حتی قول مقام‌های رسمی اردن می‌نویسد که بازوهای نظامی جمهوری اسلامی از جمله نیروهای طرفدار ایران در سوریه، مرزهای اردن در جنوب غربی این کشور را نیز تهدید می‌کنند. این تحلیل‌گر همچنین با یادآوری حمله هوایی چند روز پیش ارتش اسرائیل به مواضعی در سوریه که احتمالا متعلق به ایران بوده، خطر یک حرکت نظامی از سوی اسرائیل علیه ایران را بعید نمی‌داند.